Wat is reablement en hoe helpt het in de zorg?
In de ouderenzorg lossen verpleegkundigen vaak elke zorgvraag op met professionele zorg. Er zijn echter ook andere mogelijkheden die niet altijd benut worden. Zo zijn er hulpmiddelen waarmee ouderen zelf hun steunkousen aan of uit kunnen doen. En de mogelijke inzet van het sociale netwerk wordt vaak onvoldoende benut of zelfs niet gevraagd.
Ben je opzoek naar tips hoe je op een andere manier zorgvragen kunt oplossen? Op deze pagina vind je meer informatie en handige tips om direct mee aan de slag te gaan.
Reablement, wat is het?
Re-ablement is een term die misschien wat vreemd klinkt in het Nederlands, maar het idee erachter is niet nieuw. Het gaat erom ouderen te ondersteunen zodat zij hun leven kunnen leiden zoals zij dat willen. Als zorgprofessional help je niet door taken over te nemen, maar door te ontdekken wie de oudere echt is en wat voor hen belangrijk is in het leven. Het doel is om te werken aan de kwaliteit van leven, in plaats van alleen de beste zorg te bieden. Daarbij wordt samen met ouderen gekeken naar hoe de inzet van het sociale netwerk, de inzet van hulpmiddelen of het weer aanleren van vaardigheden hierbij kunnen ondersteunen.
Reablement de elementen
-
Zelfredzaamheid en Oefenen
Samen kijken naar wat iemand nog zelf kan of weer kan leren. Bijvoorbeeld samen oefenen met aankleden. Ook mensen met dementie kunnen nieuwe dingen leren, zoals een veilige looproute rondom hun woonlocatie. Een ergotherapeut helpt hierbij en kijkt mee in de praktijk
-
Hulpmiddelen voor Zelfredzaamheid
Hulpmiddelen helpen ouderen en hun sociale netwerk. Denk aan een druppelbril voor oogdruppels, een medido voor medicijnen, of een GPS voor veilig op pad. Ze vergroten de zelfstandigheid en verminderen afhankelijkheid van anderen.
-
Ondersteuning door het sociale netwerk
Het sociale netwerk van ouderen kan helpen bij hun zelfstandigheid, van kleine taken zoals de buren vragen de container buiten te zetten, tot grotere zoals vervoer regelen via de kaartclub. Ouderen vinden het vaak moeilijk om hulp te vragen, vooral aan hun kinderen.

"Door het voeren van een open gesprek met de oudere kom ik er achter wat echt belangrijk is in het leven van de oudere."
Verzorgende werkzaam in de ouderenzorg.
Reabel wat?
Veel zorgprofessionals denken misschien: "Re-ablement, dat doe ik toch al? Ik wist alleen niet dat het zo heet!" En dat klopt vaak. Werken aan de zelfstandigheid van mensen is in veel sectoren in de gezondheidszorg al heel gewoon. Soms uit noodzaak, omdat er te weinig collega's zijn, maar ook omdat er een nieuwe generatie ouderen is. Het maakt niet uit hoe je het noemt, als je maar hetzelfde doel voor ogen hebt.
-
Reablement in de thuiszorg
Binnen de thuiszorg wordt wellicht al het meest gewerkt vanuit het gedachtengoed van reabelement. En hier kun je morgen al mee beginnen door met de oudere in gesprek te gaan en samen opzoek te gaan naar andere oplossingen.
-
Reablement in het verpleeghuis
Vaak wordt gedacht dat mensen met dementie niet leerbaar zijn, maar dat is niet juist! Ook bij mensen met dementie die niet meer thuiswonen kan je werken volgens reabelement. Hierbij helpt het om klein te beginnen en te denken in mogelijkheden.
"Niemand heeft gezegd dat het makkelijk is."
Uitdagingen bij reablement
Andere manier van denken
Zowel zorgverleners als ouderen moeten wennen aan een nieuwe manier van werken waarbij de nadruk ligt op zelfredzaamheid in plaats van zorg overnemen
Tijd en geduld
Het kost tijd en geduld om ouderen nieuwe vaardigheden te leren. Dit vraagt een investering van zowel de professional als de oudere, maar deze investering betaalt zich later terug.
Individuele aanpak
Elke oudere heeft unieke behoeften en wensen. Daarom is maatwerk nodig. Door personeelstekort is dit lastig, omdat het meer tijd en creatief denken vraagt.
Samenwerking
Goede samenwerking tussen zorgverleners, familie en anderen is essentieel. We maken vaak aannames over wat het sociale netwerk aankan en vragen hen niet genoeg. Het sociale netwerk wil vaak meer doen dan we denken.
Uitbreiding van taken
Verzorgenden en verpleegkundigen zijn gewend aan zorgverlening en medische handelingen. Nu moeten ze ook leren hoe ze de kwaliteit van leven kunnen verbeteren en zelfredzaamheid ondersteunen. Dit vraagt om nieuwe vaardigheden en een andere manier van werken.

Hulpmiddel bij open gesprek.
Het kan moeilijk zijn om een open gesprek te voeren om de behoeften van ouderen te begrijpen. Daarom is er een methode ontwikkeld om zorgprofessionals hierbij te helpen, vooral voor degenen die dit lastig vinden.